Gözlerin Aydınlığı Namaz ve Çocuk

Muhteşem Ahlak derslerinin bu dönem ki son dersinde, Muhammed Emin Yıldırım Hocamız, çocukların nasıl namaza alıştırılması konusunu, “Gözlerin aydınlığı: Çocuk ve Namaz” başlığında yaptı. Yoğun bir katılımın olduğu derste, Hocamız çok önemli konulara değindi. Muhakkak her anne ve babanın dinlemesi gereken mesajları ihtiva eden bu dersi, tüm kardeşlerimize hassaten öneriyoruz.

Dersten Cümleler

• Kur’an-ı Hakim’de çocuk, nebevî beyanda ise namaz göz aydınlığıdır.

• “Bana, (dünyanızdan) koku ve kadın sevdirildi. Namaz ise gözümün nuru kılındı.” (Nesâî, İşretu’n-Nisâ, 1)

• Namaz sağ göz aydınlığı, çocuk ise sol göz aydınlığıdır.

• Cüheyne kabilesi üzerine düzenlenen seferden bir hatıra…

• “Onlara evlatlarından daha kıymetli, daha sevgili olan bir namaz daha gelecek…” (Müslim, Misafir, 308)

• Asrı Saadet’ten üç tane namaz sevdalısı delikanlı:

Hâris b. Mâlik
Hâris b. Hassan
Hâris b. Süreka

• “Ey Haris! Bu gece nasıl sabahladın?”

• “Ya Resulullah! Gerçek bir iman sahibi olarak sabahladım.”

• “Ya Resulullah! Gündüzümü oruçla, gecemi kıyamla geçirdim. Şu anda öyle bir ruh haleti içindeyim ki, Cennet ehlinin ve cehennem ehlinin birbirleri ile konuşmalarını duyuyor ve sanki Rabbimin arşını ellerimle tutar gibi oluyorum.”

• “Ey Hâris! Desene sen tepeden tırnağa iman kesilmişsin.”

• Hâris b. Hassan düğün sabahı hatırası

• Hâris b. Süreka’nın şehadet sevdası…

• “Senin oğlun Firdevs cennetlerindedir.”

• 1- Onlarda, Hz. Peygamber ile çağdaş olmanın avantajı var, biz bundan mahrumuz.

• 2- Onlarda, Medine gibi bir zeminde yaşamanın avantajı var, biz bundan mahrumuz.

• 3- Onlarda, Sahabe ile arkadaş olmanın bir avantajı var, biz bundan mahrumuz.

• Sahabe olmak mümkün mü?

Sahabe’yi sevap itibari ile geçmek mümkün mü?
Sahabe gibi olmak mümkün mü?

• Peygamber görmeden sahabî olmak

• Sohbet-i risaletin kendine özgü bir insibağı/ boyalaması, in’ikası/yansıması, incizabı/ cezbesi, coşkusu, heyecanı vardır, bu inkâr edilemez.

• Sebre b. Ma’bed (radiyallahu anh) rivayet ediyor: “Yedi yaşına geldi mi çocuğa namazı emredin, on yaşına geldi mi kılmadığı takdirde dövün.” (Ebû Davud, Salat 26; Tirmizi, Salat, 299)

• “Çocuğa namazı yedi yaşında öğretin, kılmadığı takdirde on yaşında dövün!” (Tirmizi, Salat, 299)

• Amr b. As naklediyor: “Resulullah (sas) buyurdular ki: “Çocuklarınıza, onlar yedi yaşında iken namazı emredin. On yaşında olunca namazdaki ihmalleri sebebiyle onları (hafifçe) dövün ve yataklarını da ayırın.” (Ebû Davud, Salat, 25)

• “Çocuk sağını solundan ayırmasını bildi mi ona namazı emredin” (Ebû Davud, Salat, 26)

• 1- Bugünün çocukları ile Medine’nin çocukları aynı değil, dolayısı ile yedi yaş, on yaş o gün Peygamber ikliminde olan çocuklar içindi; biz bu yaşı hakiki olarak değil, mecazi olarak anlamalıyız.

• 2- Buradaki ‘darebe fiili’ yani ‘dövdü/vurdu’; hakiki değil, mecazi anlamda alıştırın, ısındırın anlamındadır, dövme bu işte olmamalıdır.

• 3- Hz. Peygamber’in burada söylediği sözün hayatta uygulama imkanı yoktur.

• Birinci merhale: 0-7 yaş merhalesi

İkinci merhale: 7-10 yaş merhalesi
Üçüncü merhale: 10 ve yukarı yaş merhalesi

• 0-7 yaş arası anne ve babaların yapmaları gereken en önemli husus; temsildir.

• İkinci merhale: 7-10 yaş merhalesi

• Önemli bir adım, tebliğ…

• “Hasanım/Oğulcuğum! Beş vakit namazını aksatmadan kıl! Sana şüpheli gelen her şeyi terk et. İçinde şüphe olmayan şeylere yönel! Doğruluktan asla ayrılma! Çünkü doğruluk insanın gönlüne huzur verir. Yalan ise insanı huzursuz eder.” (Tirmizi, Kıyamet, 61)

• “Enesciğim! Elinden geldikçe abdestli ol, zirâ bu takdirde melekler daima sana rahmet okurlar. Namazında ise daim ol; onu asla bırakma, böyle davranırsan melekler daima sana arkadaş olurlar. Rüku edince ellerinle dizlerini sıkı tut, parmaklarını birbirinden ayır, dirseklerini yanlarını yapıştırma; Ey Oğulcuğum! Rükûdan doğrulunca her uzvun tam olarak yerine gelsin, zirâ Cenâb-ı Hâk, kıyamet gününde, rükû ve secde arasında bellerini tam doğrultmayana nazar etmez. Ey Oğulcuğum! Secde edince de alın ve ellerini yere tam koy. Horozun yeri gagalaması gibi (secdeden çabuk kalkarak) gagalama, (secdede kollarını yere sererek) köpeklerin veya tilkilerin yatışı gibi yere serilme. Namazda sağa sola nazar atmaktan sakın…” (Tirmizi, İlim; 7, 16)

• 7-10 yaş merhalesinde önemli bir kavram: tedric… Tedric, aşamalı bir şekilde talimi kavratmadır.

• Efendimiz (sas) 23 yıllık hayatı boyunca üçlü bir sistemle hareket ettiğini görürüz. Nedir bunlar?

1- Meseleleri basitten zora doğru anlatırdı.
2- Efendimiz ön bilgiden gayeye doğru yürürdü.
3- Müşahhastan mücerrede doğru hareket ederdi.

• Namaz eğitiminde tedricilik:

1- Önce iman, sonra namaz öğretilmeli
2- Önce muhabbet, sonra amel devreye girmeli
3- Önce gündüz, sonra akşam gündem edilmeli
4- Önce farzlar, sonra sünnetler hayata taşınmalı
5- Önce yatsı, sonra sabah namazı ile tanıştırmalı

• Üçüncü merhale: 10 ve yukarı yaş merhalesi:

• Temsil, Tebliğ, Tedric, Ta’dil ve Taltif

• Bu merhalenin iki önemli kavramı: Ta’dil ve Taltif…

• Ta’dil: Düzeltme, denkleştirme, düzgünleştirme, aşırılıklardan arındırarak itidal üzere kılmaktır.

• Muhataba göre söz söylemek…

• Ömer b. Abdülaziz’i Medine’de, Salih b. Keysan ile hatırası…

• Her zaman karşılıklı hediye verilmemeli…

• Ümmet darmadağın da, evlerimiz çok mu vahdet halinde?

• Evlerimizde vahdeti sağlayacak beş temel alan:

1- Sofra vahdeti
2- Sayfa vahdeti
3- Sevgi vahdeti
4- Seyahat vahdeti
5- Seccade vahdeti

• Evlerin sofraları, evlerin suffalarıdır.

• Sofra ile midelerimizi, sayfa ile akıllarımızı, sevgi ile kalplerimizi doyurmamız, vahdeti tesis edecektir.

• “Allah’ım onu iyi, muttaki ve reşid kıl! Ve onu İslam üzere büyüt!”

(3732)