Rahman’dan Bir Bağ; Sıla-i Rahim

Muhteşem Ahlak dersinde bu hafta Muhammed Emin Yıldırım Hocamız, “Rahman’dan Bir Bağ Sila-i Rahim” başlığında akrabalık hukukunu ve ahlakını anlattı. Bu meselenin önemi, Kur’an ve Hadislerdeki yeri, Hz. Peygamber’in uygulama ve uyarıları dersin muhtevasından bazıları idi.

Dersten Cümleler

• “Herkes güzel söz söyleyebilir, ancak söyledikleriyle amel eden sadece mesud olur.”

• “Ashabın yolundan yürüyün. Çünkü ileride Allah’ın kitabını okuyup da, tatbik etmeyen kimseler çoğalacaktır.”

• Efendimiz’in (sas) Kur’an içerisinde anılan beş temel görevi vardır: Tebliğ, Davet, Talim, Tezkiye ve Talim…

• Neye, ne kadar, nereye kadar değer verilmesi gerektiğini öğretmiştir.

• Neye, mahiyet, ne kadar ölçü, nereye kadar sınırdır.

• Akrabalık hukuku bizim dünyamızda nerede duruyor?

• Akraba bağlarının korunması yönünde 30 ayet, 100’e yakında hadis görmekteyiz.

• 1- Sıla-i Rahim, Rahman’dan bir bağdır; koruyanı saadete, koparanı felakete taşıyacak bir ameldir.

• “Ben Rahman’ım, akrabalık bağlarının adı ise Rahim’dir. Ona kendi ismimden türeyen bir isim verdim. Onunla ilişkiyi sürdürenle ben de ilişkimi sürdürürüm; onunla ilişkiyi kesenle bende ilişkiyi keserim.” (Ebû Davud, Ahmed b. Hanbel)

• “Rahim, Rahman’dan uzanmış bir daldır ve arşa bağlıdır.” (İbn Hibban, Sahih)

• 2- Sıla-i Rahim, istenilen oranda tesis edildiğinde rızkın ve ömrün bereketlenmesinin en önemli vesiledir.

• “Kim rızkının bollaştırılmasını, yahut ecelinin geciktirilmesini arzu ederse, akrabasıyla irtibatını sürdürsün.” (Müslim, Birr, 20; Buhari, Edeb, 12)

• 3- Sıla-i Rahim, korunduğunda sahibini cennete taşıyacak bir buraktır.

• “Ey İnsanlar! Selamı yayın, misafirlerinize yemek yedirin, sıla-i rahmi yerine getirin, insanlar uykuda iken siz uyanık olup, Rabbinizin huzurunda kıyama durun ve böylece selametle cennete girin!” (Tirmizi, Sıfatü’l-Kıyame, 42; İbn Mace, Et’ime, 1)

• “Akraba ile ilişkisini kesen, cennete giremez.” (Buhari, Edeb, 11; Müslim, Birr, 19)

• 4- Sıla-i Rahim, koparıldığında; toplumu rahmetten mahrum bırakan bir yıkımdır.

• “İçlerinde akrabalık bağını koparan kimsenin bulunduğu bir topluluğa rahmet inmez.” (Buhari, Edebü’l-Müfred)

• 5- Sıla-i Rahim, inşa edildiğinde; karşılığı dünyada verilmeye başlanan bir nimettir.

• “Sevabı dünyada iken verilecek iyilik, başkalarının dertleri ile ilgilenmek ve akraba ile bağları korumaktır. Cezası dünyada iken verilecek kötülük ise haddi aşarak azgınlık yapmak ve akraba ile ilişkileri kesmektir.” (İbn Mace, Zühd, 23; Ebu Davud, Edeb 43)

• Biz ne kadar korumaya çalışıyorsak, akrabalarımız koparmaya çalışıyor, o zaman ne yapacağız?

• “Eğer dediğin gibi isen, böyle davranmakla onlara sıcak kül yutturmuş oluyorsun. Sen böyle davrandıkça, Allah’ın yardımı seninledir.” (Müslim, Birr, 22)

• Akrabalarımız İslam’ı yaşayan insanlar değil, bağı korudukça biz etkileniyor, çocuklarımız etkileniyor, o zaman ne yapacağız?

• “Bunlardan uzak durun, bunlar bizi de çocuklarımızı da etkiliyorlar, bizi de çocuklarımızı da kandırıyorlar!”

• İnsani ilişkilerde olmazsa olmaz azıklardan biri olan mesafenin korunması ve sağlanmasıdır.

• Efendimiz (sas) gelenekle nasıl mücadele etmiştir?

• Bazılarını ilga/iptal etmiştir, tamamen kaldırmıştır, bazılarını ıslah etmiş, içlerinde hastalık olanları gidermiş devam ettirmiştir. Bazılarını ise ibka etmiş, aynen korumuştur.

• Eğer bir geleneğin içerisinde, Tevhid akidesine aykırı bir durum varsa, o yapılan iş fıtrata müdahalede bulunuyorsa yada sosyal bir yaranın oluşumuna zemin hazırlıyorsa…

• Akrabalık Meselesi, Efendimiz’in (sas) ıslah ettiği bir gelenekti.

Akrabalığın değer ve kıymeti…

Akrabalık Kur’an’ın en temel emirlerinden bir tanesidir: Nisa 36
Akrabaların hakkını vermek çok önemli bir husustur. İsra 26, Rum 38
Akrabalara yardım ve iyilik etmek Allah’ın emridir: Bakara 83, 177; Nahl 90
Akrabalık bağlarını koparmak fitne ve fesad sebebidir. Bakara 27, Muhammed 22
Akraba birbirlerinin varisidir. Enfal 75, Ahzab 6

Akrabalığın sınır ve çerçevesi

Akraba dahi olsa adaletten ödün verilmemesi gerektiği: Enam 152, Nisa 135
Akraba birbirinin vebalini/günahını yüklenmeyeceği gerçeği. (Suçun, günahın şahsiliği) Fatır 18
Akraba bağının kurtuluş için yetmeyeceğine, asıl meselenin iman olduğu hakikati: Mümtehine 3
Akraba sevgisinin Allah ve Resulü sevgisinin önüne geçmemesi ikazı: Tevbe 24
Akraba dahi olsa küfür üzere ölenler için istiğfar dilenmemesi uyarısı: Tevbe 113

• “İçinizden kim akrabası ile bağını kesmişse kalkıp gitsin meclisimizden, önce o bağı kursun sonra gelsin. Böyle biri varken meclisimizde istenilen bereket olmaz.”

• “Ey kardeşimin oğlu! Ne oldu, sen öyle kendiliğinden gelmezsin ne oldu ki, geldin.”

• “Her Cuma akşamı insanoğlunun salih amelleri Şanı Yüce olan Allah’a arz edilir. Fakat akrabalık bağını terk eden kimsenin ameli Allah tarafından kabul edilmez, ret edilir.”

(3253)