Sahabenin Dünyasında Hac

Muhammed Emin Yıldırım Hocamız, Hac dönüşü yaptığı ilk derste “Sahabenin Dünyasında Hac” başlığında, Hac ile alakalı çok önemli bilgileri bizlerle paylaştı. Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer’in haclarını anlatan Hocamız, Mekke’nin ilk valisi ve ilk hac emiri Attab b. Esid hakkında bilmediğimiz birçok mühim konuyu nazarlarımıza verdi.

Dersten Cümleler

· Hz. Adem ile başlayan süreç…

· Hz. İbrahim ve Hac…

· Efendimiz’in Dünyasında Hac…

· İslam öncesi dönemde Efendimiz’in yaptığı iki Hac…

· Efendimiz’in Umreleri…

· Saadet Asrında yaşama arzusu doğru bir arzu mu?

· Miktad b. Amr’ın sözü…

· Sahabenin büyük imtihanları imanları nispetindedir. Biz bu imtihanları verebilir miydik?

· Efendimiz’in Cirane Umresi ve Hacca çok az bir zaman kalmasına rağmen Medine’ye dönmesi…

· Mekke’ye atanan ilk vali Attab b. Esid…

· Neden Attab b. Esid?

· 1- Attab b. Esid, liyakat ve ehliyet itibari ile bu işin tam adamı idi.

· Münadiler diyorladı ki: “Kim mazeretsiz olarak beş vakit namaz için cemaate iştirak etmezse boyunları vurulacaktır. Çünkü cemaate ancak münafık olan gelmez.”

· Efendimiz dedi ki: “Ben bir rüya gördüm. Baktım Attab gidip cennetin kapılarının birinin önünde durdu. Sonra kapıyı çaldı, biraz sonra içeriden görevli melek çıktı, kapıyı açtı ve Attab’ı içeriye aldı.”

· 2- Attab b. Esid, ne kadar önemli bir göreve getirildiğinin bilincinde olarak bu işin hakkını ödeyecek biri idi.

· Efendimiz dedi ki: “Ben seni yüce Allah’ın ev halkı üzerine vali tayin etmişim. Sen buna razı değil misin?” Attab söyleyecek hiçbir şey bulamadı. Efendimiz dedi ki: “Eğer onlar için senden daha hayırlı olanını bilseydim, bulsaydım muhakkak onu tayin ederdim.”

· Efendimiz (sas) ona daha sonra iki dirhem maaş takdir etti. İki dirhem çok büyük bir meblağ değil, ama Attab yaptığı işin ne kadar önemli olduğunu kavrayınca şunu diyecekti: “İki dirhem ile açlığını gidermeyen kimsenin karnını Allah acıktırsın, Allah onu hiç doyurmasın.”

· 3- Attab b. Esid, o gün için Mekke’nin siyasi itibari ile en güçlü ailesi olan Beni Ümeyye’ye mensup biri idi.

· 4- Attab b. Esid, tüm müminlere peygamberin emrine kayıtsız ve şartsız teslimiyetin ne demek olduğunu gösteren bir isimdi.

· “Benim getirdiklerime hevalarını, arzularını teslim etmeyen tam iman etmiş olmaz!”

· 5- Attab b. Esid, Müslümanlara itaatin ne kadar önemli olduğunu öğreten bir isimdi.

· Efendimiz (sas) Veda Haccı için yola çıkarken şöyle dua ediyordu: “Allah’ım bu haccımı içinde gösteriş ve riya bulunmayan bir hac kıl!”

· Efendimiz, Hicretin 8. yılı fetihten sonraki ilk hacda Attab b. Esid’i emir olarak atamışken, bir yıl sonra Hicretin 9. yılında Hz. Ebû Bekir’i bu iş için görevlendirmiş, Hz. Ali’yi de nazil olan Tevbe Süresinin ayetlerini duyurması için onun arkasından göndermişti.

· Hz. Ebû Bekir halife olarak, hacca gitmiş Müslümanlara haccı bizzat kendisi yaptırmıştı. O yıl bir yönü ile Hz. Ebu Bekir’in veda haccı idi, 2.5 yıllık hilafetinin sonlarına doğru geliyordu, aynen Efendimiz gibi gözünü ötelere dikmiş, dilinde Hz. Yusuf’un lisanı ile girmiş şu ayet dua dua yakarıyordu. “Teveffeni müslimen ve’l-hıkni bi’s-salihin./ Ey Rabbim beni Müslüman olarak canımı al ve beni salihler arasına kat!”

· Hz. Ebû Bekir’den sonra İslam devletinin başına Hz. Ömer geçti. Hz. Ömer tam 10,5 yıl İslam devletinin halifesi olacaktı. Onun devresinde tam 11 hac yaşanacaktı. Hz. Ömer, halife olduğu ilk sene Hicretin 13. yılı, İslam orduları birçok cephede cihad için bulunuyorken riskli bir zaman diliminde hacca gidemedi ve o yıl Aşere-i Mübeşşere’den olan Abdurrahman b. Avf’ı hac emiri olarak gönderdi.

· O yıldan sonra yaralanıp yatağa düştüğü Hicri 23. yıla kadar tam 10 hac da, hac emiri kendisidir.

· Hz. Ömer ile beraber haccın ruhu daha da bir derinlik kazanıyor, genişleyen ve büyüyen İslam coğrafyaları ile beraber çok daha büyük bir önem arz ediyordu. Onun zamanı ile birlikte hac, yıllık olağan evrensel kongrelere dönüşmüş, İslam coğrafyalarından gelenler dertlerini, sorunlarını, projelerini, planlarını hac da konuşur olmuşlardır. Özellikle Mina gecelerinde Hz. Ömer, münadiler çıkartmış kim halifeye ne diyecekse gelsin diyerek halkın dertlerini bizzat kendi dinlemiştir.

· Bütün valilerinin hacca gelmelerini şart koşmuş, mazereti olanlar hariç tüm valilerinin gelmesini emretmişti. Valilerini hacda dinlemiş, varsa şikâyetler hemen orada hal yoluna gitmiştir.

· Hicri 23. yılda, Hz. Ömer’in Hac emiri olarak yaptığı bu onuncu ve sonuncu haccında 63 yaşında Hacca gitmişti. Arafatta, o dua mekânında ellerini semaya kaldırmış ve şöyle dua etmişti:

“Ya Rabbi! Ben yaşlandım, gücüm azaldı. İslam devleti büyüdü, raiyetim altında olanlar çoğaldı. Bundan dolayı çok korkuyorum. Görevimi tam anlamı ile yapamamanın endişesini taşıyorum. Ne olur, artık emanetini al benden ve beni iki dostuma kavuştur.”

· Hz. Osman, Hz. Ali ve diğer sahabinin hacları ise başka bir derse…

(3880)