Siyer Kaynağı Olarak Hadis Külliyatı

Siyer ve sünnet ilişkisini çeşitli boyutlarıyla ele alan Zekeriya Güler hocamız, ders esnasında kadim ulemamızdan birçok örnekle meseleyi açtı. Kelimenin kök anlamları ve terim anlamlarıyla yaptığı açıklamadan sonra rivayet tenkidinin nasıl olması gerektiği ve bu konuda tarihin faydasına değindi.

Siyer kelimesini Seyyid Şerif Cürcani başta olmak üzere kadim ulema açıklarken “tarikat” manası verirler. Yani buradaki mana yol, yöntem demektir. Sünnet kelimesi de aynı mana ile başlar ona da tarikat derler. Burada ulema sadece iyi ve hayr olanlara değil ister hayır ister şerr hepsi buna dahildir.

Üsve-i hasene tabiriyle bu sünnet artık olumlu bir manaya evrilmiştir. Üsve-i hasene sadece efendimiz için değil Hz. İbrahim A.S. için de gelir.

Allah resulünün hayatı, ibadeti, ahlak vs. ne kadar hadis varsa bu sünnet anlamıyla Siyer ilmine de tekabül eder.

Bugün ise sünnet genel halk içerisinde farz olmayan vacip olmayan ibadetler yani bir manada müstehap anlamında kullanılır. Ancak sünnet şemsiye bir kavramdır. Siyer yani Peygamberimizin kendisidir.

Tüm hadisler 4 hadiste özetlenir, toplanır. Niyet hadisi, Mâlayani şeylerden kaçınma hadisi, şüpheli şeylerden kaçınma ve nasihat hadisi …

Allah Resulu bereketin kaynağı kendisidir. Biz salli barik duasını ederken Firuzabâdî’nin verdiği anlam itibarince aynı zamanda Ümmet-i Muhammed’in nicelik ve niteliğinin artması için dua etmekteyiz.

Siyer ilminde tarih bilgisi ve kronolojik takip çok önemlidir. Muhaddis ulema birçok meselede tarih uyuşmazlığından bazı ravîleri cerh etmiştir. Bunun örnekleri hadis tarihi ilmimizin müktesebatında mevcuttur.

Ekrem Ziya Umerî’nin yazdığı siyer kitabı günümüzde bu hususta ortaya konulan mühim bir eserdir. Umerî muhaddislerimizn tarihçi olanlarının daha çok temayüz ettiği ve hatta interdisipliner(çok yönlü) alimlerin daha mühim bir yer işgal etmiştir.

Hadis ile uğraşırken herhangi bir kitapta geçen hadisin tahrici yapılmadan şerhlerine bakılmadan direk kullanmak bize istifade eksenli okumanın dışında ideolojik eksenli okuma olur.

Zehebînin Es-Sira en-nebeviyye adlı kitap üzerine birkaç değerlendirme yapılıp mühim bilgiler konuşuldu..

(674)