Süleyman (as) Ne Güzel Bir Kuldur! | Muhammed Emin Yıldırım | 4K

Siret-i Enbiyâ derslerimiz Hz. Süleyman ile devam ediyor. Bu hafta Muhammed Emin Yıldırım hocamız “Süleyman (as) Ne Güzel Bir Kuldur!” serlevhasının altında, Hz. Süleyman’ın önce Kur’ân-ı Kerîm’de “Güzel Kul” diye anılmasını, ardından14 başlık altında Kur’ân’ın Hz. Süleyman’ı nasıl bizlere takdim ettiğini anlattı. Her bir başlıkta Hz. Süleyman’ın çok önemli özelliklerine şahit olduğumuz bu ders, yine mühim mesajlar ve dersler bizlere verdi.

Dersten Cümleler

Yahya Sinvar’ın şehadetinin ardından birkaç söz…

Hz. Süleyman’ın (as) hayatını okuyup, ona bir başlık önersek, aklımıza neler gelebilir? Mesela biz şunları söyleyebiliriz:

– Cihan Hükümdarı
– Cinlerin ve Şeytanların Kralı
– Muhteşem Süleyman
– Hayvanlara Hükmeden Sultan
– Hükümdar Peygamber
– Âdil Hükümdar
– Emsâlsiz Hükümdarlık
– Ulaşılamayan Mülk
– Rüzgârlara Mâlik Hükümdar
– Tarihin En Güçlü Hükümdarı

Âlemlerin Rabbi olan Allah, bu senaryoya bir başlık atsa acaba ne atar?

Rabbimizin Hz. Süleyman’ın bu eşsiz hikâyesine attığı başlık:

نِعْمَ الْعَبْدُۜ – Ni’mel abd / “O ne güzel kuldur.” (Sâd 38/30)

“Ni’mel” kelimesi Kur’ân-ı Kerîm içerisinde “Nime’l-Abd” dışında 12 yerde daha kullanılır. Nerelerde ve ne şekilde geçer?

وَنِعْمَ اَجْرُ الْعَامِل۪ينَۜ – “Böyle amel edenlerin mükâfatı ne güzeldir!” – (Âl-i İmrân 3/ 136; Ankebût 29/58; Zümer 39/74)

وَقَالُوا حَسْبُنَا اللّٰهُ وَنِعْمَ الْوَك۪يلُ – “Dediler ki: O ne güzel vekîldir!” – (Âl-i İmrân 3/ 173)

نِعْمَ الْمَوْلٰى وَنِعْمَ النَّص۪يرُ – “O ne güzel sahip ve ne güzel yardımcıdır!” – (Enfâl 8/40; Hac 22/78)

فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِۜ – “Dünya yurdunun sonu (cennet) ne güzeldir!” – (Ra’d 13/24)

وَلَنِعْمَ دَارُ الْمُتَّق۪ينَۙ – “Takvâ sahiplerinin yurdu gerçekten güzeldir!” – (Nahl 16/30)

نِعْمَ الثَّوَابُۜ وَحَسُنَتْ مُرْتَفَقًا۟ – “Ne güzel karşılık ve ne güzel kalma yeri!” – (Kehf 18/31)

فَلَنِعْمَ الْمُج۪يبُونَۚ – “Biz de duayı ne güzel kabul ederiz!” – (Sâffât 37/75)

فَنِعْمَ الْمَاهِدُونَ – “Biz ne güzel yayıp düzenliyoruz.” – (Zâriyât 51/48)

فَنِعْمَ الْقَادِرُونَ – “Biz ne güzel kâdiriz/güç yetireniz.” – (Mürselât 77/23)

12 âyette; “ni’mel” kelimesi bize nasıl mesajlar verdi?

– Yaratanınız, yaşatanınız, yöneteniniz ve yardımcınız güzel!
– Her şeye ama her şeye güç yetiren Rabbiniz güzel!
– Dualara verilen karşılık güzel! 
– Şu an yaşadığınız dünya güzel! 
– Amel işleyenlere ve takva sahiplerine vaad edilen cennet güzel!

Rabbimiz iki peygamberi için “ni’mel abd” diyor. Kim bunlar?

Hz. Süleyman (as)

نِعْمَ الْعَبْدُۜ – Ni’mel abd / “O ne güzel kuldur.” (Sâd 38/30)

Hz. Eyyûb (as)

نِعْمَ الْعَبْدُۜ – Ni’mel abd / “O ne güzel kuldur.” – (Sâd 38/44)

Hz. Süleyman’ın varlıkla imtihanı var; onun imtihanı şükür ve o, şükür imtihanını yüzünün akı ile geçiyor ve “ni’mel abd” oluyor.

Hz. Eyyûb’ün imtihanı yoklukla, onun imtihanı sabır ve o sabır imtihanını yüzünün akı ile geçiyor ve “ni’mel abd” oluyor.

“Sabır ile şükür iki güzel deve gibidir. Ben o develerden birine bineyim de hangisine binmem önemli değildir.” (Hz. Ömer)

Durmayı, duruşu unutuyoruz…

– İslâm’ın en büyük ibadeti namaz; bize duruş öğretiyor…
– Zekât bize ne öğretiyor? Duruş öğretiyor. Mala karşı duruş…
– Oruç bize ne öğretiyor? Duruş öğretiyor. İradeye karşı duruş…
– Hac bize ne öğretiyor? Duruş öğretiyor. Vakfe, duruş değil mi?

Hz. Süleyman’ın bize 10 farklı alanda duruşu öğretecek… Nedir bu 10 farklı alan?

1- Mülk karşısında
2- Zenginlik karşısında
3- İhtişam karşısında
4- İktidar karşısında
5- Kazanma karşısında
6- Öfke karşısında
7- Belkıs karşısında
8- Karıncalar karşısında
9- Çocukları karşısında
10- Yönettikleri karşısında

Bir insan nasıl durabilir?

Yükü ağır olanın durması çok zordur.

Duruş ne ister? Dikkat ister; işte o dikkatin adı da takvadır.

Kur’ân-ı Kerîm’de Hz. Süleyman (as)

1- Kur’ân-ı Kerîm’de 17 yerde ismi geçen bir peygamberdir.

Babası Hz. Dâvûd’un ismi 16 yerde geçiyordu; Hz. Süleyman ismi ise 17 yerde geçmektedir.

Toplam 7 sürede; 11’i tek şekilde, 2’si babası Dâvûd’un da içinde bulunduğu diğer peygamberle beraber, 4 âyette de sadece babası Dâvûd ile beraber ismi geçmektedir.

Hz. Süleyman’ın isminin geçtiği ayetler şunlardır:

Bakara 2/102 (2 kez)
Nisâ 4/163   
En’âm 6/84
Enbiyâ 21/78, 79, 81 (3 kez)
Neml 27/15, 16, 17, 18, 30, 36, 44 (7 kez)  
Sebe’34/12
Sâd, 38/30, 34

2- Kur’ân-ı Kerîm’de babası Hz. Dâvûd ile beraber anlatılan bir peygamberdir.

Beraberce anılan âyetler şunlardır:

Nisâ 4/163  
En’âm 6/84
Enbiyâ 21/78
Neml, 27/15, 16 (2 kez)
Sâd, 38/30

3- Kur’ân-ı Kerîm’de kıssası anlatılan peygamberlerden biridir.

Hz. Süleyman’ın Kur’ân içerisinde 4 önemli kıssası vardır. Bunlar:

Adâlet ve Nimet Kıssası: Enbiyâ 21/78-82 – Adâlet ve Nimet Ahlâkı
Güç ve Mülk Kıssası: Neml 27/15-44 – İktidar ve Yönetim Ahlâkı
Nimet ve Şükür Kıssası: Sebe’34/12-14 – Şükür ve Hamd Ahlâkı
İmtihan ve Nimet Kıssası: Sâd, 38/30-40 – İmtihan ve Tevbe Ahlâkı

Bu kıssaların nüzûl tarihleri:

Sâd, 38/30-40 – İmtihan ve Tevbe Ahlâkı – Nübüvvetin 3. yılının sonları
Neml 27/15-44 – İktidar ve Yönetim Ahlâkı – Nübüvvetin 5. yılının sonları
Enbiyâ 21/78-82 – Adâlet ve Nimet Ahlâkı – Nübüvvetin 6. yılının sonları
Sebe’34/12-14 – Şükür ve Hamd Ahlâkı – Nübüvvetin 11. yılının başları

4- Kur’ân-ı Kerîm’de toplam 52 âyette kendisinden bahsedilen bir peygamberdir.

Bu âyetler:

Bakara 2/102 – 1 âyet 
Nisâ 4/163 – 1 âyet
En’âm 6/84 – 1 âyet
Enbiyâ 21/78-83 – 5 âyet
Neml, 27/15-44 – 30 âyet
Sebe’34/12-14 – 3 âyet
Sâd, 38/30-40 – 11 âyet
Toplam: 52 âyet

Bu âyetlerin nuzül tarihleri:

Sâd, 38/30-40 – Nübüvvetin 3. yılının sonları
Neml, 27/15-44 – Nübüvvetin 5. yılının sonları
Enbiyâ 21/78-83 – Nübüvvetin 6. yılının sonları
Sebe’34/12-14 – Nübüvvetin 11. yılının başları
En’âm 6/84 – Nübüvvetin 11. yılının ortaları
Bakara 2/102 – Nübüvvetin 15. yılının ortaları
Nisâ 4/163 – Nübüvvetin 18. yılının ortaları

Bu tablodan 5 önemli mesajı almalıyız:

1- Çok erken bir dönem Hz. Süleyman babası Hz. Davud gibi Müslümanların gündemine giriyor. (Nübüvvetin 3. yılı, 5. yılı)

2- Nübüvvetin başından sonuna kadar aynen babası Hz. Davud gibi hiç gündemden düşmüyor. (18. yıla kadar hep gündemde)

3- Bir tek Yahudi’nin olmadığı Mekke’de Allah (cc), Hz. Süleyman üzerinden mesajlar veriyor.

4- Ortada güç, mülk, servet, iktidar ve hükümranlık yokken Allah o ilk müminleri bu meselelere hazırlıyor.

5- Yahudilerin çokça kullandıkları ve suistimal ettikleri peygamber ve onların kıssalarının doğrularını müminlere anlatarak onları Medine’ye hazırlıyor.

5- Kur’ân-ı Kerim’de vefat anı çok farklı bir tablo ile anlatılan bir peygamberdir.

Sebe 34/14

6- Kur’ân-ı Kerîm’de başta cinleri ve şeytanları olmak üzere birçok varlığı kullanan bir peygamberdir.
7- Kur’ân-ı Kerîm’de rüzgârların emrine verildiği söylenen bir peygamberdir.
8- Kur’ân-ı Kerîm’de başka şahıs ve isimlerle beraber anılan bir peygamberdir.

– Sebe Melikesi Belkıs
– Sebe hükümranlığının danışma heyeti olan Mele
– Hüdhüd
– İfrid
– Kitabın bilgisine sahip olan biri -veziri Âsâf bin Berhiyâ
– Hârût-Mârût 

9- Kur’ân-ı Kerîm’de başta kuşların ve karıncaların olmak üzere birçok hayvanın dilini ve mantığını bildiği anlatılan bir peygamberdir.

10- Kur’ân-ı Kerîm’de bakır madenleri olduğu ve denizlerden mücevheratlar çıkardığı anlatılan bir peygamberdir.

11- Kur’ân-ı Kerim’de Ehl-i Kitap’ın isnat ve iftiralarına bazen cevap verilmiş, bazen sessiz kalarak doğruları onaylanmış, bazen de doğrusu ortaya konularak anlatılmış bir peygamberdir.

12. Kur’ân-ı Kerim’de iki yerde iki önemli duasına yer verilen bir peygamberdir.

Mülk Duası: Sâd 38/35
Rahmet Duası: Neml 27/19

13. Kur’ân-ı Kerim’de zellesine yer verilen ve nasıl tevbe ettiği aktarılan bir peygamberdir.

Sâd 38/34

14. Kur’ân-ı Kerim’de şahsiyeti, hususiyetleri, özellikleri ve ayrıcalıkları çok önemli bilgilerle aktarılmıştır.

Tilavet secdeleri:

A‘râf 7/206
Ra‘d 13/15
Nahl 16/49
İsrâ 17/107
Meryem 19/58
Hac 22/18 (Ayrıca Şafiiler Hac 22/77)
Furkân 25/60
Neml 27/25
Secde 32/15
Sâd 38/24
Fussılet 41/37
Necm 53/62
İnşikāk 84/21
Alak 96/19

Secde ayetlerinin tamamı Mekkî’dir.

Secde ayetlerini gruplandırırsak, şöyle bir tablo çıkıyor karşımıza:

1. Kâinattaki Varlıkların Secde Etmesi (4 âyet):
A’râf 7/206, Ra’d 13/15, Nahl 16/49, Hac 22/18.

2. Allah’a Secde Edilmesinin Emredilmesi (4 âyet):
Hac 22/77, Fussilet 41/37, Necm 53/62, Alak 96/19.

3. Kâfirlerin Allah’a Secde Etmediklerinin Bildirilmesi (3 âyet):
Furkan 25/60, Neml 27/25, İnşikâk 84/21.

4. Peygamberler ve Onlara İman Edenlerin Secde Etmesinin Haber Verilmesi (4 âyet):
İsrâ 17/107, Meryem 19/58, Secde 32/15, Sâd 38/24.

Secdeleriniz çok olmazsa duramazsınız. Bize duruşu öğretecek en önemli şey, secdedir.

(31)